‘Oku ‘ikai fakafiemālie ‘a e ‘ikai ke fakahoko ‘e he Falé ni ha ngāue, hili ‘a e ngaahi palōmesi mo e tali ‘i he huufi ‘o e Fale Alea ‘i he ta’u takitaha. Ko e ta’u kotoa ‘oku tataki atu ‘a e tokangá ki he ngaahi makatu’unga ‘e tolu. Ko e mo’ui leleí, akó mo e tu’unga faka’ekonomika ‘o e fonuá. Ka ko e ta’u kotoa ko e tali tatau pē kae ‘ikai ke ‘i ai ha ngāue makehe ‘e fakahoko.
Kimui ni maí na’e tataki atu ‘a e tokangá ki he pole fakalilifu ‘o e faito’o konatapú ka ‘oku hā mai ‘oku si’isi’i pē ‘oku te’eki ke ‘i ai ha ‘inasi ‘e vahe’i makehe ‘e he Fale ni pē ko e Pule’angá ke fakafepaki’i ‘aki ‘a e pole faingata’a ko ení. ‘Oku totonu ke fakamu’omu’a heni ‘a e Potungāue Polisí mo e ngaahi vā ‘oku nau fengāue’aki fakatahá.
Kuo fuoloa ta’u ko e tokolahi ‘o e kau Fakafofongá ‘o kau ai ‘a e ni’ihi ‘i he Fale ni ‘oku nau taumu’a ‘aki ‘a e fili ki he Falé ‘a e kaveinga ‘o e faitotonu. Ko e fē leva ‘a e ngaahi fakamatala ngāue fakata’u ‘a e kau Minisitā? Ko e hā ‘oku to’o ai ‘e he Pule’angá ‘a e ngaahi faingamālie mei he sekitoa fakatupu koloa taautaha, ‘a ia ‘oku tefito ai ‘a e ngaahi nō mei mulí?
‘Oku matu’aki mahu’inga ke mahino ko e ngāue ‘a e Pule’angá ke fakalele ‘a e Pule’angá kae ‘ikai ko e kau he ngaahi pisinisí. Kuo tu’o lahi ‘ene feinga ke fakalele ‘a e ngaahi ngāue ‘a ia ‘i he ngaahi fonua temokalatí, ko e fatongia ia ke fakahoko ‘e he ngaahi pisinisi. ‘Oku fiema’u ke fakatokanga’i lelei ‘a e ngaahi Poate ‘a e Pule’anga koe’uhí ko e poate ‘e ni’ihi ‘oku fakahoko ‘a e fakalele faka’ahó ‘o e ngāué ‘e he kau mēmipa ‘o e poaté, ‘a ia ‘oku si’isi’i ‘enau taukei ‘i he mala’e ko iá. Ka ‘oku fiema’u ke tokanga ‘a e poaté ia ki he ola fakapa’anga ma’á e kau ma’u ‘inasí kae tuku ‘a e fakalele ‘o e ngāue faka’ahó ke fakahoko ia ‘e he kau ngāue kuo ‘osi teu’i mo taukei ngāué.
Kapau ‘oku fakafiemālie ‘a e tu’unga faka’ekonōmika ‘a e fonuá pea ko e hā leva ‘oku holo ai ‘a e mahu’inga ‘o ‘etau pa’angá, ‘o fakatatau ki he pa’anga ‘a e ngaahi fonua muli ‘oku tau fefakatau’akí. ‘Oku toe hiki mo e ngaahi mo’ua mei he hū koloa mei mulí ka na’e mei lava pē ke holo ‘i he ngāue’aki ‘a e me’atokoni ‘oku fakatupu fakalotofonuá, ka ‘oku ‘ikai foki ke tokoni’i lahi ia ‘e he Pule’angá. Ko e tokolahi ‘o e ngaahi ngāue’anga fakalotofonua ko ení ‘oku nau tu’u ‘i he mo’ua lahi pē kuo nau tāpuni.
‘Oku ‘ikai ke fakahoko ‘e he Fale ni ‘a ‘ene ngāue ko e vakai’i lelei ‘a e ngaahi ngāue ‘a e Pule’anga ‘o e ‘ahó. Ko ia ‘oku taau ke fakakaukau’i lelei ‘e he kau totongi tukuhaú mo e kakai ‘o e fonuá ‘a ia ‘oku nau fili ‘a e kau Fakafofonga Fale Aleá, ke nau fakahoko fakapotopoto ‘enau filí he ko e Pule’anga ‘oku ‘i Fale ní ko e Pule’anga ia na’a mou fili aí.
‘Otua mo Tonga ko Hoku Tofi’a.
‘Oku ou ‘ofa atu.